Bệnh thủy đậu: Chẩn đoán, Điều trị và Biến chứng
Điều trị thủy đậu như thế nào?
Có hai phương pháp điều trị bệnh thủy đậu: điều trị triệu chứng và chống nhiễm trùng.
Điều trị triệu chứng - Phần đông mọi người chỉ cần tới phương pháp này
-
Sốt — để kiểm soát sốt, có thể dùng acetaminophen (lưu ý là trẻ em không nên dùng aspirin vì có thể dẫn tới hội chứng Reye nguy hiểm) . Liều dùng acetaminophen được tính toán dựa trên cân nặng và tuổi của trẻ.
-
Ngứa — để giảm ngứa, có thể sử dụng các loại thuốc như diphenhydramine (Tác dụng phụ là gây buồn ngủ) hoặc loratadine (không gây buồn ngủ). Các biện pháp ngoài da như dùng thuốc bôi chứa kẽm hay tắm bằng các loại thảo dược tự nhiên cũng góp phần làm bệnh nhân thấy dễ chịu hơn.
Gãi sẽ làm lây lan nhiễm trùng , do virus đọng lại ở móng tay bệnh nhân. Gãi còn làm tổn thương da, gây ra sẹo. Do vậy, nên cắt tỉa móng tay gọn gang khi bị bệnh để làm giảm nguy cơ
Điều trị chống nhiễm trùng— Thuốc acyclovir sẽ giúp chống lại virus varicella trong thời gian ngắn trong vòng 24h khi bắt đầu mọc nốt. Khong phải tất cả bệnh nhân đều cần dùng acyclovir. Tuy nhiên, việc dùng thuốc là vô cùng quan trọng ở nhóm có nguy cơ có các biến chứng nguy hiểm:
-
Người lớn và trẻ trên 12 tuổi
-
Trẻ em mọi lứa tuổi bị các bệnh phôi mãn tính (như chứng sơ hóa nang), bệnh ngoài da mãn tính ( như viêm da mãn tính)
-
Trẻ em phải dùng thuốc steroid ( thường được gọi là glucocorticoids) hay aspirin trong khoảng thời gian liên tục
-
Trẻ em hoặc người lớn có hệ miễn dịch kém.
Acyclovir có thể được bào chế dạng uống và dạng tiêm. Thuốc có tác dụng hiệu quả, tuy nhiên có thể có tác dụng phụ gây đau đầu và đau dạ dày
Biến chứng của bệnh thủy đậu
Đa số mọi người không có biến chứng. Tuy vậy, biến chứng vẫn có thể tiến triển , đặc biệt là ở người lớn hoặc trẻ em bị tổn thương hệ miễn dịch. Những bệnh nhân bị biến chứng nặng sẽ phải nằm viện và được điều trị bằng acyclovir.
Các biến chứng này bao gồm: Nhiễm trùng da; Viêm phổi, nhiễm trùng phổi; Viêm não, nhiễm trùng não. Trẻ em bị nhiễm virus phải được điều trị sốt với acetaminophen để tránh biến chứng và hội chứng Reye, đây là những trường hợp hiếm gặp có thể gây ra tổn thương não và gan trầm trọng.
Thủy đậu ở phụ nữ có thai
Bị thủy đậu trong thời gian mang thai có thể dẫn tới nhiều biến chứng ví dụ như viêm phổi ở mẹ, hiếm gặp hơn là cũng sẽ gây khuyết tật con. Thủy đậu cũng rất nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh. Do đó, những phụ nữ có thai chưa có miễn dịch cần phải liên hệ với bác sĩ ngay lập tức nếu thấy có bất kì dấu hiện nào của bệnh hoặc khi tiếp xúc với những người bị thủy đậu hay zona.
(Biên dịch: Tạ Ngọc Đan Trang: Cử nhân điều dưỡng tiên tiến K1 - ĐH Y Hà Nội)