Suy giáp bẩm sinh

Có một tuyến nội tiết nằm ở cổ gọi là tuyến giáp. Nó có nhiệm vụ sản xuất ra hormon tuyến giáp. Những hormon này điều khiển việc sử dụng và dự trữ năng lượng của cơ thể.

Ảnh minh họa: Tuyến giáp là cơ quan có hình con bướm nằm ở trung tâm của vùng cổ, và ngay dưới thanh quản. Tuyến giáp sản xuất ra 2 loại hormon là triiodothyronine (T3) and thyroxine (T4), có nhiệm vụ kiểm soát việc sử dụng và dự trữ năng lượng.

“Suy giáp” là thuật ngữ y học được sử dụng khi một người không sản xuất đủ hormon tuyến giáp. Nhiều người bị nhầm lẫn giữa tình trạng suy giáp với “cường giáp”, trong đó cường giáp xảy ra khi cơ thể người bệnh sản xuất ra quá nhiều hormon tuyến giáp.

Suy giáp bẩm sinh là một tình trạng nguy hiểm vì nó có thể gây ra những ảnh hưởng về lâu dài trong vấn đề học tập nếu không được điều trị.

Những triệu chứng của suy giáp bẩm sinh là gì? Phần lớn những đứa trẻ bị bệnh này không có biểu hiện gì. Nếu có, thì biểu hiện có thể bao gồm:

• Ít năng động hơn so với những đứa trẻ khác

• Cử động chậm chạp

• Tiếng khóc khàn

• Gặp vấn đề trong việc ăn uống

• Táo bón

• Vẻ bề ngoài không bình thường, ví dụ như lưỡi to, có núm phình xung quanh lỗ rốn, hoặc có những đốm lớn mềm ở trên đầu

• Cơ nhão hoặc không khỏe như những đứa trẻ khác

• Da khô

• Lạnh

• Vàng da. Là tình trạng da hoặc phần màu trắng của mắt chuyển sang màu vàng. Nhưng phần lớn những trường hợp vàng da ở trẻ sơ sinh không phải do suy giáp gây ra.

Nếu con bạn có những biểu hiện như trên, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ.

Có xét nghiệm nào để kiểm tra suy giáp bẩm sinh không? Có. Hiện nay, hầu hết trẻ sơ sinh ở Mỹ và rất nhiều nước khác được làm xét nghiệm máu để kiểm tra suy giáp bẩm sinh. Xét nghiệm này được thực hiện thường quy giống như là một xét nghiệm sàng lọc.

Nếu kết quả xét nghiệm bất thường, bác sĩ có thể cần phải làm các xét nghiệm khác như:

• Xét nghiệm máu

• Xét nghiệm nước tiểu

• Siêu âm

• Phim chụp đặc biệt. Với test này, đứa trẻ sẽ được dùng một viên thuốc hay tiêm một mũi có chứa một lượng nhỏ chất phóng xạ. Sau đó, máy camera hoặc scanner sẽ tạo ra hình ảnh của tuyến giáp.

Suy giáp bẩm sinh được điều trị như thế nào? Suy giáp bẩm sinh được điều trị bằng việc dùng viên hormon tuyến giáp hằng ngày. Nghiền nhỏ viên thuốc thành bột hoặc những phần nhỏ, rồi trộn với sữa mẹ, sữa công thức, hoặc nước và cho trẻ uống. Nếu bạn không chắc chắn về cách dùng, hãy hỏi bác sĩ hoặc điều dưỡng.

Những chú ý quan trọng khi sử dụng hormon tuyến giáp là:

• Không sử dụng sữa công thức có đậu nành hoặc sữa đậu nành cùng với thuốc

• Không thay đổi liều hoặc cho trẻ uống nhiều thuốc hơn mà không hỏi ý kiến bác sĩ. Việc dùng quá nhiều hormon tuyến giáp có thể gây ra các vấn đề tim mạch, và cho trẻ uống quá ít cũng có thể gây ra các vấn đề về học tập.

• Phải dùng thuốc hàng ngày

Những đứa trẻ bị suy giáp bẩm sinh cần phải được kiểm tra theo định kỳ. Chúng cũng cần phải làm xét nghiệm máu đề kiểm tra nồng độ hormon. Hãy hỏi bác sĩ về khoảng cách giữa các lần kiểm tra và đưa trẻ đến đúng hẹn. Đứa trẻ cần phải gặp bác sĩ thường xuyên để chắc chắn rằng chúng dùng thuốc đúng liều lượng. Dùng không đúng liều hormon tuyến giáp có thể gây ra những vấn đề nguy hiểm về sau.

Suy giáp bẩm sinh có thể phòng được không? Không phải lúc nào cũng có thể phòng được suy giáp bẩm sinh. Nhưng những ảnh hưởng về học tập mà nó gây ra thì có thể phòng tránh được bằng việc:

• Kiểm tra để biết chắc rằng đứa trẻ đã được làm xét nghiệm sàng lọc suy giáp bẩm sinh ngay sau khi sinh.

• Cho trẻ dùng hormon tuyến giáp đủ thời gian mà bác sĩ khuyên dùng. Nhiều người bị suy giáp bẩm sinh cần phải dùng thuốc cả đời.

• Hãy đảm bảo đứa bé được kiểm tra thường xuyên và làm xét nghiệm máu để biết nó có đang được dùng đúng liều thuốc hay không

Nếu bạn bị suy giáp và bạn muốn mang thai, hãy hỏi ý kiến bác sĩ. Họ có thể đo nồng độ hormon tuyến giáp của bạn bằng xét nghiệm máu. Nồng độ hormon tuyến giáp bình thường có thể giúp bạn sinh ra đứa con khỏe mạnh.

Cuộc sống của con tôi sẽ như thế nào nếu nó bị suy giáp bẩm sinh? Hầu hết những đứa trẻ bị suy giáp bẩm sinh sẽ sống một cuộc sống như bình thường nếu bệnh được phát hiện và điều sớm ngay sau khi sinh.

Việc dùng đủ hormon tuyến giáp là đặc biệt quan trọng đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Hormon tuyến giáp giúp cho não phát triển. Nếu não của trẻ không nhận đủ hormon tuyến giáp, thì đứa trẻ có thể gặp vấn đề về học tập. Điều này sẽ gây ra những vấn đề về lâu dài trong việc tư duy, học tập, và những hoạt động hàng ngày.

(Biên dịch: Ngô Thị Thủy – Cử nhân điều dưỡng tiên tiến K1 – ĐH Y Hà Nội)