Lợi ích nuôi con bằng sữa mẹ và cách cho trẻ bú đúng cách

Có phải các bác sĩ đều khuyên nên nuôi con bằng sữa mẹ không? Đúng. Các bác sĩ đã khuyến cáo rằng, nếu có thể, người mẹ nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ cho đến khi đứa bé được 6 tháng tuổi. Sữa mẹ có tất cả các dưỡng chất mà bé cần cho đến khi chúng cần trong vòng 6 tháng đầu. Nuôi con bằng sữa mẹ cũng giúp trẻ phòng được những bệnh như nhiễm trùng tai, nhiễm trùng phổi, hoặc tiêu chảy

Khi nào tôi có thể bắt đầu cho con bú? Hầu hết các sản phụ có thể bắt đầu cho con bú từ ngay trong phòng sinh. Họ nên bắt đầu cho con bú trong vòng vài giờ đầu tiên sau khi sinh. Trong vài ngày đầu, phần lớn sản phụ chỉ tiết ra một lượng sữa nhỏ màu vàng, gọi là “ sữa non”. Sữa non có chứa tất cả các chất dinh dưỡng mà một đứa trẻ sơ sinh cần. Sau đó các sản phụ sẽ bắt đầu sản xuất ra nhiều sữa hơn sau 2 hoặc 3 ngày

Tôi phải giữ đứa trẻ như thế nào trong khi cho bú? Có những cách giữ bé khác nhau mà bạn có thể áp dụng khi cho con bú. Bạn có thể thử các tư thế khác nhau để tìm ra cách nào là tốt nhất cho cả bạn và bé.

“Ngậm vú” có nghĩa là gì? Ngậm vú là một từ khác dùng để chỉ khi đứa trẻ ngậm chặt miệng quanh núm vú và quầng vú (vùng da tối màu quanh núm vú). Ngậm vú tốt giúp trẻ lấy đủ sữa và tránh gây đau núm vú cho mẹ. Nhưng ngay cả khi đứa trẻ ngậm đúng, người mẹ vẫn có thể cảm thấy hơi đau một chút khi đứa trẻ bắt đầu bú.

Tôi nên cho trẻ bú với tần suất bao nhiêu và kéo dài trong bao lâu? Người mẹ nên cho con bú khi đứa trẻ có dấu hiệu bị đói. Đứa trẻ có thể chỉ ra rằng nó đói bằng việc:

• Tỉnh dậy khi đang ngủ
• Ngoáy đầu giống như đang tìm ti mẹ
• Mút tay, môi hoặc lưỡi

Những đứa trẻ có thể bú mẹ vào các thời điểm khác nhau và độ dài khác nhau. Ví dụ, một số bé có thể chỉ bú mẹ trong 5 phút, nhưng một số khác lại bú trong 20 phút hoặc lâu hơn.

Các bác sĩ khuyên rằng, các bà mẹ nên cho con bú một bên vú để đứa trẻ có thể hút hết sữa từ bên vú đó. Sau đó, người mẹ có thể cân nhắc nếu đứa trẻ muốn bú thêm bên còn lại.

Làm thế nào để tôi biết đứa bé đã bú đủ sữa hay chưa? Bạn có thể nói đứa trẻ đã bú đủ sữa mẹ bằng việc:

• Kiểm tra bỉm: vào ngày thứ 4 hoặc thứ 5 sau sinh, đứa trẻ nên làm ướt ít nhất là 6 cái bỉm một ngày.
• Kiểm tra số lần đại tiện của trẻ. Vào ngày thứ 4 sau sinh, đứa trẻ nên đại tiện 4 lần hoặc nhiều hơn trong một ngày. Vào ngày thứ 5, phân của trẻ nên có màu vàng
• Có bác sĩ hoặc điều dưỡng kiểm tra xem trẻ có tăng cân không

Đứa trẻ có cần thêm bất kỳ loại đồ ăn hay đồ uống nào khác không? Trong vòng 6 tháng đầu, phần lớn trẻ chỉ cần sữa mẹ. Nhưng bác sĩ cũng có thể khuyên bạn cho bé dùng thê vitamin dạng lỏng.

Những vấn đề gì có thể xảy ra trong khi cho trẻ bú? Một số phụ nữ có thể gặp vấn đề trong khi cho con bú, bao gồm:

• Vú sưng, cứng, và đau
• Núm vú đau hoặc nứt
• Nhiễm trùng vú hoặc núm vú
• Tắc ống dẫn sữa, có thể gây ra những khối đỏ và đau ở vú

Những vấn đề đó được điều trị như thế nào? Các vấn đề xảy ra khi cho con bú được giải quyết theo các cách khác nhau. Việc điều trị còn tùy thuộc vào vấn đề mà bạn có. Ví dụ, những người bị sưng, cứng và đau vú thường cảm thấy tốt hơn nếu họ:

• Dùng tay hoặc máy hút sữa lấy sữa ra

• Dùng túi đá hoặc uống thuốc giảm đau để điều trị đau
• Tắm nước ấm để thông dòng sữa và lấy sữa ra.

Hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc điều dưỡng nếu bạn gặp những vấn đề trên. Phần lớn các vấn đề này có thể điều trị được.

Tôi có nên đi gặp bác sĩ hoặc điều dưỡng không? Hãy gọi cho bác sĩ hoặc điều dưỡng nếu bạn có:

• Tắc ống dẫn sữa và không đỡ
• Sốt và căng cứng, đỏ, sưng vùng vú
• Máu rỉ ra từ núm vú
• Đau kéo dài trong suốt quá trình trẻ bú

Tôi có cần phải ăn hoặc uống nhiều hơn khi nuôi con bằng sữa mẹ không? Có. Người mẹ cần ăn thêm calo và đảm bảo uống đủ dịch. Hãy hỏi bác sĩ xem bạn có cần phải uống thêm vitamin, hoặc cần phải tránh loại thức ăn hay loại thuốc nào không.

Khi nào tôi nên dừng cho con bú? Các bà mẹ có thể chọn những thời điểm khác nhau để cai sữa cho bé và vì các lý do khác nhau. Nhưng các bác sĩ khuyên  các bà mẹ không nên cho con cai sữa hoàn toàn trong một lần. Thay vào đó, khi quyết định cho trẻ cai sữa, các bà mẹ có thể giảm bớt một lần cho trẻ bú trong mỗi 2 đến 5 ngày, hoặc cho trẻ bú ít thời gian hơn trong mỗi lần bú.

Thủy Ngô

Cử nhân tiên tiến, Đại học Y Hà Nội