Lựa chọn các biện pháp tránh thai an toàn phù hợp với bạn
Biện pháp tránh thai là gì? — Biện pháp tránh thai là cụm từ dùng để chỉ các cách ngăn ngừa sự thụ thai.
Có rất nhiều các biện pháp tránh thai khác nhau bao gồm thuốc, thiết bị, và thủ thuật. Một vài biện pháp tránh thai được phụ nữ sử dụng, một vài loại khác chỉ sử dụng cho đàn ông. Một vài loại phải sử dụng mỗi lần quan hệ tình dục. Một vài loại khác có thể ngăn ngừa sự thụ thai trong một khoảng thời gian dài. Một vài loại cần bác sĩ chỉ định, một vài loại khác thì không cần.
Biện pháp tránh thai nào phù hợp với tôi? — Lựa chọn các biện pháp tránh thai khá khó khăn bởi không có biện pháp nào là hoàn hảo. Bác sĩ hoặc điều dưỡng có thể giúp bạn chọn phương pháp tránh thai phù hợp. Khi đưa ra lựa chọn, hãy cân nhắc:
●Hiệu quả tránh thai – Không có biện pháp tránh thai nào có hiệu quả 100%, nhưng có một số phương pháp cho thấy hiệu quả tốt hơn các phương pháp khác.
●Tần suất sử dụng – Ví dụ, những người lựa chọn thuốc tránh thai phải uống thuốc hàng ngày.
●Dễ/khó sử dụng
●Tác dụng phụ hoặc bất lợi
●Giá cả
●Nếu còn muốn mang thai trong tương lai – Một số biện pháp tránh thai sẽ ngăn ngừa thụ thai vĩnh viễn. Một sỗ loại khác chỉ tác dụng trong một giới hạn thời gian. Sau giới hạn đó, bạn vẫn có thể mang thai.
●Biện pháp đó có giúp phòng các nhiễm trùng – Duy nhất bao cao su cho nam và nữ có thể giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Có các biện pháp tránh thai nào và cơ chế hoạt động của chúng? — Các biện pháp tránh thai khác nhau có cơ chế khác nhau với mức hiệu quả khác nhau trong việc ngăn ngừa sự thụ thai (bảng 1).
| Các phương pháp bao gồm | Một vài thông tin |
Các phương pháp ngăn trứng gặp tinh trùng | Bao cao su nam Bao cao su nữ Màng chắn ngừa thai Mũ chụp cổ tử cung | Các phương pháp này phải được sử dụng trong mỗi lần quan hệ tình dục. Cơ chế hoạt động là ngăn cản tinh trùng vào tử cung và gặp trứng. Đôi khi còn có chất diệt tinh trùng bên trong biện pháp tránh thai này. Duy nhất dùng bao cao su mới giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục. |
Các phương pháp hormone tác dụng ngắn | § Tiêm § Viên progestin § Viên Estrogen-progestin § Miếng dán tránh thai § Vòng tránh thai âm đạo
| Các phương pháp này đều dùng hormone để thay đổi sinh lí cơ thể người phụ nữ từ đó giảm khả năng thụ thai. Các phương pháp khác nhau đòi hỏi sự chú ý khác nhau. Ví dụ, người dùng phương pháp tiêm phải đển gặp bác sĩ 3 tháng 1 lần để tiêm. Người uống thuốc phải uống duy trì hàng ngày. Người dùng miếng dán hoặc vòng âm đạo phải thay mỗi tuần 1 lần. |
Các phương pháp tác dụng lâu dài | § Que cấy tránh thai § Dụng cụ tử cung (IUD) chứa progestin § IUD chứa ion đồng | Que cấy tránh thai và vòng tử cung đều dùng hormone để ngừa thụ thai. Vòng tử cung chứa ion đồng giải phóng ion đồng để ngừa thụ thai. Các biện pháp này có tác dụng từ 3 đến 10 năm tùy thuộc vào sự lựa chọn của bạn. |
Đoạn sản | § Cắt ống dẫn tinh (cho nam) § Cột ống dẫn trứng (cho nữ) | Các phương pháp này cần can thiệp thủ thuật hoặc phẫu thuật và hiệu quả là vĩnh viễn. |
.
Các biện pháp tránh thai tự nhiên? — Các biện pháp tránh thai tự nhiên không đòi hỏi dụng cụ hay thuốc nhưng chúng không được hiệu quả bằng các biện pháp còn lại. Các biện pháp tránh thai tự nhiên gồm:
●Xuất tinh ngoài – người nam ra khỏi âm đạo trước khi xuất tinh.
●Tính ngày an toàn theo chu kì kinh nguyệt– người phụ nữ nắm đươc chu kì kinh nguyệt của mình có thể dự đoán được khả năng thụ thai tại từng thời điểm. Từ đó có thể tránh quan hệ trong thời gian nguy cơ cao hoặc sử dụng các biện pháp tránh thai như bao cao su.
●Cho con bú – Cho con bú làm giảm khả năng thụ thai của người phụ nữ. Một số người coi đó là một biện pháp tránh thai hữu hiệu trong những tuần đầu sau sinh. Nhưng biện pháp này chỉ có hiệu quả khi trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ. Đây còn được gọi là phương pháp vô kinh khi cho con bú. Nếu bạn quyết định theo phương pháp này, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc điều dưỡng của mình.
Phải làm sao nếu gặp vấn đề rắc rối với biện pháp tránh thai của mình? Báo cho bác sĩ hoặc điều dưỡng biết bất kì tác dụng phụ hay vấn đề gì liên quan đến biện pháp tránh thai của bạn. Các tác dụng phụ đôi khi sẽ biến mất sau vài tháng. Nếu không, bạn cần thảo luận với bác sĩ hoặc điều dưỡng để tìm phương pháp khác thay thế.
Lê Thân Phương
Cử nhân tiên tiến-Đại học Y Hà Nội