Triệu chứng và cách phòng tránh tiền sản giật

Những phụ nữ bị tiền sản giật sẽ có biểu hiện tăng huyết áp. Đồng thời họ cũng có thể có quá nhiều protein trong nước tiểu, hoặc vấn đề ở các cơ quan khác như gan, thận, hoặc mắt. Hơn nữa, thai nhi cũng thường phát triển kém và nhẹ cân.

Những triệu chứng của tiền sản giật là gì? Hầu hết những người bị tiền sản giật không cảm thấy bất cứ sự khác biệt nào so với bình thường. Vì tiền sản giật thường không gây ra triệu chứng gì trừ khi nó tiến triển đến mức nặng. Các dấu hiệu và triệu chứng của tiền sản giật bao gồm:

• Đau đầu nặng
• Thay đổi thị lực: nhìn mờ, thấy chớp sáng, và đốm sáng
• Đau bụng, đặc biệt là vùng bụng trên

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào trong số những triệu chứng kể trên, hãy nói với bác sĩ. Có thể bạn không bị tiền sản giật vì những biểu hiện này cũng có thể xảy ra ở những phụ nữ mang thai bình thường. Nhưng việc nói cho bác sĩ biết về những triệu chứng này cũng rất quan trọng.

Bạn cũng nên gọi cho bác sĩ nếu bạn bị chảy máu âm đạo

Tiền sản giật có thể ảnh hưởng như thế nào đến thai nhi? Tiền sản giật có thể:

• Làm chậm quá trình phát triển của trẻ
• Làm giảm lượng dịch ối xung quanh thai nhi (dịch ối là dịch bao xung quanh có tác dụng bảo về đứa trẻ ở trong tử cung)

Ảnh minh họa: Nước ối bao bọc và bảo vệ thai nhi

Bạn nên gọi cho bác sĩ nếu bạn thấy đứa trẻ đạp ít hơn bình thường. Họ sẽ làm xét nghiệm để kiểm tra xem có bất cứ vấn đề gì với đứa trẻ hay không.

Có xét nghiệm nào để kiểm tra tiền sản giật không? Có. Để kiểm tra tiền sản giật, bác sĩ sẽ đo huyết áp và kiểm tra protein trong nước tiểu trong quá trình bạn mang thai. Họ cũng có thể sẽ làm các xét nghiệm máu để đảm bảo rằng các cơ quan của bạn đang hoạt động tốt.

Khi bác sĩ nói với bạn về huyết áp, họ sẽ nhắc đến 2 con số. Ví dụ, bác sĩ nói huyết áp của bạn là “140 trên 90”. Để được chấn đoán là tiền sản giật, con số đầu tiên (gọi là “huyết áp tâm thu”) phải ở mức 140 hoặc cao hơn; hoặc con số thứ 2 (gọi là “huyết áp tâm trương”) phải ở mức 90 hoặc cao hơn. Ngoài ra, bạn phải có quá nhiều protein trong nước tiểu hoặc có vấn đề với ít nhất 1 cơ quan trong cơ thể thì mới được chẩn đoán là tiền sản giật.

Cũng có trường hợp huyết áp cao (trên 140/90) trong quá trình mang thai nhưng lại không có protein niệu cao hoặc các vấn đề khác, thì đó không phải là tiền sản giật. Tuy nhiên, nếu huyết áp của bạn tăng cao, bạn sẽ cần phải được theo dõi chặt chẽ. Bạn cũng có thể tiến triển thành tiền sản giật hoặc các biến chứng khác có liên quan đến cao huyết áp.

Tiền sản giật được điều trị như thế nào? Phương pháp điều trị duy nhất cho tiền sản giật là sinh đứa trẻ ra. Bác sĩ sẽ quyết định xem việc sinh đứa trẻ ra có tốt hơn việc chờ đợi hay không.

Nếu bạn đang ở gần ngày sinh dự kiến, bác sĩ có thể sẽ kê cho bạn thuốc để bắt đầu các cơn co tử cung, phương pháp này gọi là “đẻ chỉ huy”. Hầu hết những sản phụ bị tiền sản giật có thể sinh theo cách thông thường là qua đường âm đạo. Nhưng trong một số trường hợp, bác sĩ cần phải mổ để lấy em bé ra.

Nếu khoảng cách đến ngày dự kiến sinh nhiều hơn một vài tuần, và tiền sản giật của bạn không nặng, thì bác sĩ có thể sẽ đợi để sinh đứa trẻ. Mục đích của việc này là để cho đứa trẻ có thêm thời gian để sinh trưởng và phát triển. Nếu bác sĩ quyết định chờ đợi, họ sẽ kiểm tra bạn và thai thường xuyên để phát hiện sớm các bất thường, và bạn có thể sẽ phải ở trong bệnh viện.

Nếu huyết áp của bạn rất cao, có thể bác sĩ sẽ kê cho bạn thuốc hạ áp để đề phòng đột quỵ.

Những sản phụ bị tiền sản giật đôi khi cũng có co giật. Do đó, bác sĩ có thể sẽ kê thuốc để đề phòng co giật trong khi chuyển dạ.

Tôi có thể làm gì để đề phòng tiền sản giật? Bạn không thể làm gì để đề phòng tiền sản giật. Điều quan trọng nhất bạn có thể làm là giữ đúng các buổi hẹn với bác sĩ. Bằng cách đó, họ có thể phát hiện ra vấn đề sớm nhất có thể nếu huyết áp của bạn tăng cao; hoặc nếu bạn có quá nhiều protein trong nước tiểu hoặc các vấn đề khác. Ngoài ra, hãy gọi cho nhân viên y tế ngay lập tức nếu bạn có các triệu chứng của tiền sản giật hoặc thai đạp ít hơn bình thường. Bác sĩ có thể làm một số việc để giúp bạn không bị các các biến chứng nặng hơn gây ra bởi tiền sản giật.

Nếu bạn có nguy cơ cao bị tiền sản giật, bác sĩ có thể sẽ khuyên bạn dùng aspirin liều thấp trong 3 tháng giữa và 3 tháng cuối của quá trình mang thai (sau 12 tuần). Bạn cũng có thể có nguy cơ cao nếu bạn đã từng bị tiền sản giật trong lần mang thai trước, và đứa trẻ đã phải sinh non, hoặc nếu bạn đã từng bị tiền sản giật nhiều hơn một lần. Bác sĩ sẽ nói với bạn nếu bạn có nguy cơ cao bị tiền sản giật.

Không được tự ý uống aspirin hoặc các thuốc khác trừ khi bác sĩ nói những thuốc đó là an toàn cho bạn.

Thủy Ngô

Cử nhân tiên tiến, Đại học Y Hà Nội