Chẩn đoán, điều trị và cách phòng ngừa ung thư vú nguy hiểm

Ung thư vú là gì?

Ung thư vú xảy ra khi các tế bào bình thường trong vú thay đổi và phát triển ngoài tầm kiểm soát. Đôi khi, người bệnh phát hiện ra họ bị ung thư vú do họ tự tìm thấy một khối u lồi lên ở một bên ú. Bệnh phổ biến ở nữ giới hơn. Nhưng nam giới vẫn có thể gặp bệnh này. Ung thư vú có thể được di truyền trong gia đình.

Nếu bạn cảm thấy có một khối u sưng lên trong vú, hãy tới gặp bác sỹ hoặc điều dưỡng ngay. Một số trường hợp các khối u đó không phải ung thư vú. Nhưng tốt nhất nên đi kiểm tra để biết chính xác.

Có test nào chẩn đoán ung thư vú không?

Có. Các bác sỹ sử dụng một loại x-quang đặc biệt được gọi là x-quang vú để kiểm tra ung thư vú. Nếu tìm thấy hình ảnh nghi ngờ ung thư thì các bác sỹ luôn luôn tiến hành kiểm tra lại bằng sinh thiết. Khi làm sinh thiết, bác sỹ sẽ lấy một hoặc nhiều mẫu mô nhỏ từ vú. Bằng cách đó, bác sỹ có thể quan sát các tế bào dưới kính hiển vi để xác định xem liệu đó có phải tế bào ung thư không.

Ung thư vú đang ở giai đoạn nào?

Các bác sỹ xác định giai đoạn của ung thư dựa vào xác định xem một tế bào ung thư lan rộng như thế nào. Điều trị sẽ phụ thuộc vào việc tế bào ung thư của bạn đang ở giai đoạn nào.

Ung thư vú được điều trị như thế nào?

Hầu hết những người bị ung thư vú được điều trị dựa vào 1 hoặc các cách sau đây:

Phẫu thuật: ung thư vú sẽ được điều trị bằng cách phẫu thuật loại bỏ các tế bào ung thư. Rất nhiều phụ nữ bị ung thư vú có thể chọn giữa cắt vú và phương pháp điều trị bảo tồn vú (hình 1):

Cắt vú là phương pháp phẫu thuật để cắt bỏ toàn bộ vú. (Nếu chọn phương pháp này, bạn sẽ phải đưa ra quyết định xem liệu có làm lại vú hay không và khi nào).

Phương pháp điều trị bảo tồn (lumpectomy) là phẫu thuật để loại bỏ tế bào ung thư và một phần các tế bào khỏe mạnh xung quanh. Những người phụ nữ chọn phương pháp này có thể giữ lại vú của họ. Nhưng luôn phải dùng xạ trị sau phẫu thuật.

Xạ trị: dùng tia phóng xạ để tiêu diệt các tế bào ung thư.

Hóa trị liệu: hóa trị liệu là một thuật ngữ mà các bác sỹ dùng để miêu tả một nhóm các chất có thể tiêu diệt tế bào ung thư. Một số người dùng những chất này trước khi tiến hành phẫu thuật để làm tế bào ung thư dừng phát triển và dễ dàng tiêu diệt hơn. Một số người dùng các chất này sau phẫu thuật để ngăn các tế bào ung thư phát triển, lan rộng hoặc tái phát trở lại.

Phương pháp điều trị bằng hoocmon: một số dạng của ung thư vú phát triển do đáp ứng với các hoocmon. Bác sỹ có thể điều trị bằng cách chặn các hoocmon này lại hoặc ngăn không cho cơ thể sản xuất những hoocmon này nữa.

Phương pháp điều trị đích: một số hóa chất chỉ hiệu quả triên những loại ung thư có những đặc tính đặc biệt. Bác sỹ có thể sẽ kiểm tra xem liệu các tế bào ung thư của bạn có đáp ứng với phương pháp này không.

Điều gì sẽ xảy ra sau điều trị?

Sau điều trị, bạn sẽ phải được kiểm tra thường xuyên để xem các tế bào ung thư có quay lại không. Bạn sẽ phải làm các test, luôn bao gồm x-quang vú. Bạn cũng sẽ phải theo dõi một số các dấu hiệu của việc các tế bào ung thư quay  lại. Ví dụ như phát hiện thấy các khối u mới ở vú, đau (trong xương, ngực hoặc dạ dày), khó thở và đau đầu. Nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào, cần báo ngay cho bác sỹ.

Điều gì xảy ra nếu tế bào ung thư quay lại hoặc lan rộng hơn?

Điều này phụ thuộc vào tế bào ung thư đó ở đâu. Hầu hết mọi người sẽ phải tiến hành hóa trị liệu hoặc điều trị bằng hoocmon. Một số người cũng sẽ phải làm phẫu thuật để loại bỏ các khối u mới.

Ung thư vú có thể phòng ngừa được không?

Những người phụ  nữ có nguy cơ cao mắc ung thư vú có thể sử dụng một thuốc giúp phòng ngừa bệnh. Nếu bạn có tiền sử gia đình bị ung thư vú, hãy hỏi bác sỹ tư vấn cách phòng ngừa bệnh.

Cuộc sống của tôi sẽ ra sao?

Rất nhiều người bị ung thư vú hoàn toàn khỏe mạnh sau điều trị. Điều quan trọng là bạn sử dụng các thuốc theo hướng dẫn và tuân thủ tất cả yêu cầu của bác sỹ về việc thăm khám và kiểm tra lại. Một điều quan trọng nữa là báo ngay cho bác sỹ về tác dụng phụ của thuốc hoặc các vấn đề bạn gặp phải trong quá trình điều trị.

Có rất nhiều sự chọn lựa trong phương pháp điều trị ung thư vú. Bên cạnh việc lựa chọn phương pháp phẫu thuật nào, bạn có thể sẽ phải chọn loại thuốc nào để dùng và khi nào dùng.

Luôn luôn nói cho bác sỹ và điều dưỡng biết bạn cảm thấy như thế nào về phương pháp điều trị. Bất kỳ lúc nào bạn được đề nghị một phương pháp điều trị, hãy hỏi:

• Những lợi ích của phương pháp này là gì? Nó có giúp kéo dài thời gian sống của tôi không? Liệu nó có làm giảm hoặc ngăn ngừa các triệu chứng?
• Những điểm không tốt của phương pháp này là gì?
• Có những sự lựa chọn thay thế nào khác hay không?

Nếu tôi không lựa chọn phương pháp điều trị này thì sao?

Dương Thùy Linh (Mun)

Cử nhân tiên tiến - ĐHYHN