Triệu chứng ung thư cổ tử cung, chuẩn đoán và cách điều trị
UNG THƯ CỔ TỬ CUNG
Ung thư cổ tử cung là gì?
Ung thư cổ tử cung xảy ra khi các tế bào bình thường ở cổ tử cung biến đổi thành các tế bào bất thường và phát triển ngoài tầm kiểm soát (hình 2). Hầu hết phụ nữ bị ung thư cổ tử cung được phát hiện và điều trị kịp thời. Cổ tử cung là phần đáy hoặc cổ của tử cung (hình 1).
Hình 1
Hình 2
Các triệu chứng của ung thư cổ tử cung là gì?
Ung thư cổ tử cung có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào ở giai đoạn đầu. Khi bắt đầu có triệu chứng, chảy máu âm đạo có thể xảy ra lúc:
- Giữa chu kỳ kinh nguyệt (chảy máu trong giai đoạn không hành kinh)
- Sau khi quan hệ tình dục
- Sau mãn kinh
Những triệu chứng này có thể gây ra do nguyên nhân khác không phải ung thư. Nhưng nếu bạn có chảy máu âm đạo hãy tới gặp bác sĩ hoặc điều dưỡng.
Có test nào chuẩn đoán ung thư cổ tử cung không?
Có. Test Pap ( có thể gọi là phết mỏng cổ tử cung) được sử dụng để sàng lọc ung thư cổ tử cung. Bác sĩ hoặc điều dưỡng đặt mỏ vịt để mở rộng âm đạo, sau đó dùng bàn chải nhỏ để lấy mẫu. Bác sĩ quan sát tế bào dưới kính hiển vi để phát hiện ra tế bào ung thư. Tùy vào độ tuổi bác sĩ có thể thử test HPV. HPV có thể là nguyên nhân ung thư cổ tử cung.
Nếu kết quả kiểm tra có nghi ngờ ung thư cổ tử cung, bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết bằng cách lấy mẫu mô nhỏ bất thường ở cổ tử cung. Bác sĩ sử dụng dụng cụ soi cổ tử cung để thấy nhìn rõ hơn trong khi tiến hành sinh thiết.
Các bác sĩ đôi khi tìm thấy các tế bào ở cổ tử cung không phải là tế bào ung thư nhưng được coi là tế bào bất thường và có nguy cơ cao trở thành ung thư. Bác sĩ sẽ loại bỏ chúng để ngăn chặn chúng chuyển thành ung thư và cần theo dõi chặt chẽ hơn theo thời gian.
Các giai đoạn của ung thư cổ tử cung là gì?
Các bác sĩ xác định giai đoạn ung thư dựa vào mức độ lan rộng của tế bào ung thư.
Điều trị phụ thuộc vào giai đoạn ung thư, độ tuổi và tình trạng sức khỏe. Điều trị cũng phụ thuộc vào việc bạn muốn có thai trong tương lai không.
Ung thư cổ tử cung được điều trị như thế nào?
Ung thư cổ tử cung có thể điều trị theo các cách khác nhau bao gồm:
Phẫu thuật: Ung thư cổ tử cung thường được điều trị bằng phẫu thuật để loại bỏ khối u. Các loại phẫu thuật có thể bao gồm:
Cắt bỏ cổ tử cung, tử cung, và phần trên âm đạo (hình 3)
Hình 3
Cắt bỏ tất cả hoặc một phần cổ tử cung để lại tử cung. Loại phẫu thuật này chỉ làm trong trường hợp đặc biệt.
Xạ trị: Dùng tia phóng xạ để tiêu diệt tế bào ung thư.
Hóa trị liệu: hóa trị liệu là một thuật ngữ các bác sĩ dùng để miêu tả một nhóm các chất có thể tiêu diệt tế bào ung thư. Phụ nữ bị ung thư cổ tử cung thường kết hợp cả xạ trị và hóa trị liệu.
Điều gì xảy ra nếu bạn muốn mang thai?
Nếu bạn muốn mang thai, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi điều trị. Một số phụ nữ vẫn có thể mang thai sau khi điều trị ung thư cổ tử cung nhưng phụ nữ không thể mang thai nếu cắt bỏ tử cung, dùng xạ trị hoặc một vài loại hóa trị liệu.
Phụ nữ có thể mang thai nhưng phải sau 6-12 tháng sau điều trị để cơ thể hồi phục.
Sau điều trị bạn cần làm gì?
Sau điều trị, bạn cần kiểm tra thường xuyên để xem ung thư có tái phái không. Tiếp tục làm các test như X quang, test Pap.
Tôi nên làm gì nữa?
Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, thông báo các tác dụng phụ hoặc những vấn đề bạn gặp phải trong suốt quá trình điều trị.
Có nhiều lựa chọn điều trị ung thư cổ tử cung.
Hãy để bác sĩ và điều dưỡng biết bạn cảm thấy thế nào về phương pháp điều trị. Bất cứ lúc nào bạn được đề nghị phương pháp điều trị hãy hỏi:
- Lợi ích của phương pháp điều trị này là gì? Có giúp tôi sống lâu hơn không? Có làm giảm hoặc ngăn ngừa được các triệu chứng không?
- Nhược điểm của phương pháp này là gì?
- Có phương pháp điều trị nào khác không?
- Nếu tôi không lựa chọn phương pháp này thì sao?
Có thể ngăn ngừa ung thư cổ tử cung không?
Trong nhiều trường hợp thì có. Hầu hết ung thư cổ tử cung nguyên nhân do virus HPV lây lan qua tiếp xúc da với da và quan hệ tình dục. Vắc xin ngăn chặn nhiễm HPV hiện nay có sẵn. Hỏi bác sĩ khi nào bạn tiêm phòng vắc xin HPV. Vắc xin này có sẵn cho cả nam giới và nữ giới, nó phát huy hiệu quả nhất nếu họ được tiêm phòng trước khi quan hệ tình dục. Ngoài ra, điều trị tế bào tiền ung thư có thể giữ chúng không chuyển thành tế bào ung thư.
Trần Thị Huyền Trang
Cử nhân điều dưỡng tiên tiến- Đại học Y Hà Nội