Ung thư biểu bì ống tại chỗ ban đầu là gì?

Ung thư biểu bì ống tại chỗ ban đầu là gì?

Ung thư biểu bì ống tại chỗ ban đầu (tiếng anh là Ductal carcinoma in situ, viết tắt là DCIS), là một dạng sớm nhất của ung thư vú. Nó hình thành bên trong các ống dẫn sữa đến núm vú khi một phụ nữ cho con bú (Hình 1).

Hình 1: Sự hình thành ung thư vú

Khi nói tế bào ung thư ở trong ống biểu bì, có nghĩa là nó không lan ra khỏi vị trí ban đầu mà nó hình thành. Trong trường hợp DCIS, nó có nghĩa là tế bào ung thư chỉ ở trong ống và không lan ra các mô xung quanh. Hầu hết các trường hợp DCIS có thể chữa được.

Các triệu chứng của DCIS là gì?

DCIS không có các triệu chứng rõ ràng, nhưng một số trường hợp, bệnh nhân sẽ cảm thấy có u cục trong vú, hoặc có máu chảy ra từ núm vú.

Có xét nghiệm nào cho DCIS không?

Có. Hầu hết các trường hợp DCIS được phát hiện trong quá trình chụp x-quang vú, một loại x-quang đặc biệt để chẩn đoán ung thư vú. DCIS luôn thể hiện trên phim x-quang bằng những nốt chấm nhỏ, các bác sỹ gọi là “sự hóa vôi”, hoặc là một vùng tối, gọi là “tỷ trọng”. Nếu một phụ nữ có hình ảnh x-quang vú nghi ngờ, bệnh nhân sẽ phải làm thêm x-quang vú chi tiết hơn, gọi là “hình ảnh phóng đại”. Các bác sỹ có thể nhìn gần hơn vùng nghi ngờ và phần mô vú còn lại.

Nếu hình ảnh x-quang vú của bạn chỉ ra một vùng nghi ngờ, bạn sẽ cần phải làm “sinh thiết”. Có nghĩa là bác sỹ sẽ lấy vài mẫu trong mô vú và gửi đến phòng xét nghiệm để kiểm tra ung thư vú. Các mẫu này thường được lấy bằng kim, nhưng một số người sẽ cần phải tiến hành phẫu thuật lấy mẫu sinh thiết. Sinh thiết phẫu thuật, còn gọi là “sinh thiết cắt” nếu sinh thiết bằng kim không thể đảm bảo an toàn và chính xác.

Để lấy mẫu sinh thiết bằng kim, bác sỹ sẽ phải dùng đến x-quang để tìm chính xác những nốt chấm nghi ngờ trên vú. Sau đó, họ sẽ chọc kim vào lấy mẫu, Tiếp theo, họ sẽ đặt một cái kẹp nhỏ vào nốt chấm đó. Bằng cách đó, bác sỹ phẫu thuật có thể dễ dàng tìm ra nốt chấm đó sau này.

Điều trị DCIS như thế nào?

DCIS được điều trị bằng cách phẫu thuật. Loại phẫu thuật sẽ phụ thuộc vào kích thước và vị trí khối u. Nếu DCIS chỉ chiếm một phần nhỏ của vú, bác sỹ luôn có gắng bảo tồn vú của bệnh nhân bằng cách sử dụng “phẫu thuật bảo tồn vú”. Nếu DCIS chiếm một phần lớn trong vú, bác sỹ sẽ phải cắt bỏ toàn bộ vú bằng phương pháp “cắt vú” (Hình 2).

Hình 2: Phương pháp phẫu thuật bảo tồn và cắt vú trong điều trị ung thư vú

• Phẫu thuật bảo tồn vú: là phẫu thuật để loại bỏ tế bào ung thư và một phần các mô lành xung quanh. Bệnh nhân sẽ được giữ lại được vú của mình. Nhưng họ sẽ luôn luôn cần phải làm xạ trị sau phẫu thuật để ngăn các tế bào ung thư quay lại. Những người chọn phẫu thuật bảo tồn vú và xạ trị có thời gian sống tương đương như người phẫu thuật cắt vú. Tuy nhiên, người chọn phẫu thuật bảo tồn vú sẽ có nguy cơ tái phát ung thư vú cao hơn những phụ nữ lựa chọn cắt vú.
• Cắt vú: là phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ vú. Phụ nữ lựa chọn phương pháp này có thể tiến hành tạo hình vú sau phẫu thuật. Nếu phẫu thuật cắt vú được lựa chọn để điều trị DCIS thì không cần thiết phải làm xạ trị.

Tôi có cần phải điều trị gì sau phẫu thuật nữa không?

Một số phụ nữ được yêu cầu một số liệu pháp điều trị nữa sau phẫu thuật để làm giảm nguy cơ tế bào ung thư quay lại (kể cả DCIS hay ung thư vú xâm lấn). Bao gồm:

• Xạ trị: Liệu pháp này thường được yêu cầu đối với những phụ nữ sau phẫu thuật bảo tồn vú. Những người chọn phẫu thuật cắt vú không cần phải tiến hành xạ trị.
• Liệu pháp hoocmon: để ngăn chặn các hoocmon, estrogen và/hoặc progesterone, khỏi kích hoạt lên các tế bào vú. Những phụ nữ có các khối u mà test dương tính với các receptor estrogen (ER) và/hoặc progesterone (PR) thì hầu hết đều sẽ điều trị hiệu quả.

Điều gì sẽ xảy ra sau điều trị?

Sau điều trị, bạn sẽ cần phải kiểm tra thường xuyên để biết liệu các tế bào ung thư có quay lại không. Bạn sẽ phải chụp x-quang vú một lần/năm và khám vú ít nhất 2 lần trong năm. Nếu bạn đang làm liệu pháp hoocmon, bạn sẽ cần làm một số xét nghiệm đặc biệt để theo dõi xem các thuốc đang hoạt động như thế nào. Bạn cũng nên theo dõi các triệu chứng gợi ý việc tái phát ung thư, ví dụ như xuất hiện các khổi u mới hoặc đau. Nếu bạn phát hiện bất kỳ triệu chứng mới nào, hãy báo ngay cho bác sỹ.

Làm gì nếu tái phát ung thư vú?

Khi DCIS tái phát, nó sẽ giống DCIS một nửa và nghiêm trọng hơn ung thư xâm lấn một nửa. Dù sao đi nữa nếu bạn tái phát ung thư vú, bạn sẽ cần làm thêm một số phẫu thuật. Nếu bạn đã làm phẫu thuật bảo tồn vú và xạ trị trước đó, bạn sẽ cần phải làm phẫu thuật cắt vú, bởi vì bạn không thể tiến hành làm xạ trị tại cùng một nơi trên cơ thể nhiều hơn một lần. Nếu ung thư tái phát là ung thư xâm lấn, bạn sẽ cần tiến hành một số điều trị chuyên sâu hơn.

Cuộc sống của tôi sẽ ra sao?

Hầu hết phụ nữ mắc DCIS đều sống rất khỏe mạnh sau điều trị. Nếu bạn điều trị bằng liệu pháp hoocmon, việc sử dụng hoocmon theo chỉ dẫn là hết sức quan trọng. Hãy nói với bác sỹ nếu xuất hiện bất kỳ tác dụng không mong muốn nào từ việc dùng thuốc. Việc theo dõi định kỳ, khám, làm xét nghiệm và tuân thủ những hướng dẫn của bác sỹ cũng rất quan trọng.

Luôn luôn nói cho bác sỹ và điều dưỡng biết bạn cảm thấy như thế nào về việc điều trị. Khi được yêu cầu bất kỳ một liệu pháp điều trị nào, hãy hỏi:

• Những lợi ích của phương pháp điều trị này là gì? Liệu nó có giúp tôi sống lâu hơn không? Nó có làm giảm hoặc phòng ngừa các triệu chứng không?
• Những mặt có hại của phương pháp điều trị này là gì?
• Có các phương án thay thế cho phương pháp điều trị này hay không?
• Nếu tôi không tiến hành phương pháp điều trị này thì sao?

Dương Thùy Linh (Mun)

Cử nhân Điều dưỡng tiên tiến - ĐHYHN