Chứng chán ăn tâm lý

Những triệu chứng của chứng chán ăn tâm lý là gì? - Những người mắc chứng chán ăn tâm lý thường có những biểu hiện dưới đây:

• Trọng lượng cơ thể thấp hơn rất nhiều so với chiều cao. Người mắc chứng chán ăn thường ăn rất ít, chủ động nhịn ăn, tập thể dục quá nặng hoặc sử dụng bất kì biện pháp nào giúp họ nôn các thức ăn đã ăn ra.

• Luôn luôn bị ám ảnh sợ hãi tăng cân. Tránh kiểm tra cân nặng, hạn chế hoặc không ăn dù đang rất đói để tránh tăng cân.

• Có sự bất thường trong cảm nhận về ngoại hình của bản thân:

  • Luôn nghĩ bản thân mình béo thậm chí khi họ bị thiếu cân

  • Không nhận thức được rằng thiếu cân, suy dinh dưỡng là nguyên nhân gây ra rất nhiều bệnh tật

  • Cảm thấy rất thoải mái khi giảm cân và lo âu quá độ khi bị tăng cân

• Những người mắc chứng chán ăn tâm lý cũng thường có những biểu hiện phổ biến sau:

  • Người bệnh dành quá nhiều thời gian để đo lường lượng calories trong thức ăn, chọn loại thực phẩm

  • Tự đề ra những qui định, nguyên tắc nghiêm ngặt trong ăn uống

  • Bỏ bữa và không ăn uống với mọi người

Chứng chán ăn tâm lý này chủ yếu ảnh hưởng đến các phụ nữ hơn nam giới. Đặc biệt ở lứa tuổi thanh thiếu niên hoặc đầu tuổi trung niên.

Những người mắc chứng chán ăn tâm lý thường giấu cân nặng của bản thân và từ chối điều trị chứng bệnh này vì sợ sẽ bị tăng cân. Tuy nhiên nó đặc biệt quan trọng để điều trị chứng chán ăn tâm lí vì nếu trong trường hợp bị nặng, có thể dẫn đến cái chết.

Các xét nghiệm để chẩn đoán chứng chán ăn tâm lý là gì? - Không có xét nghiệm nào dùng để chẩn đoán chứng rối loạn ăn uống này. Tuy nhiên, bằng việc đo chiều cao, cân nặng và làm một số bài trắc nghiệm tâm lý, các bác sĩ hoặc điều dưỡng có thể chẩn đoán nếu bạn mắc chứng bệnh này hay không.

Bạn cũng sẽ phải làm một số xét nghiệm về sức khỏe bởi chứng chán ăn tâm lý có thể làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan và hoạt động sinh lý. Do đó, bạn có thể phải làm một vài xét nghiệm:

• Xét nghiệm máu

• Xét nghiệm nước tiểu

• Làm điện tâm đồ

Điện tâm đồ

Ảnh hưởng của chứng chán ăn tâm lý đến sức khỏe là gì? - Chứng chán ăn tâm lý là nguyên nhân gây ra rất nhiều các rối loạn, bệnh tật khác. Do cơ thể và não luôn trong tình trạng thiếu dinh dưỡng để hoạt động nên:

• Các vấn đề ảnh hưởng đến não, tim mạch, phổi, thận, gan và hoạt động của các tuyến nội tiết

• Chậm phát triển cấu trúc cơ bản của xương,  mật độ xương ở mức thấp và yếu cơ

• Đầy bụng, khó tiêu

• Tóc, móng yếu và dễ gãy

• Luôn cảm thấy lạnh và mệt mỏi

• Trầm cảm: Biểu hiện sự sợ hãi mãnh liệt bị thừa cân và có các dấu hiệu trầm cảm hoặc tâm trạng luôn buồn phiền, không ổn định. Nếu bạn có ý định tự tử hoặc tự làm hại bản thân, hãy gọi ngay cho bác sĩ hoặc điều dưỡng của bạn.

• Lo lắng tột độ

• Lạm dụng chất hoặc rượu bia

• Gặp vấn đề trong suy nghĩ, tập trung, suy giảm trí nhớ

• Rối loạn giấc ngủ

Điều trị chứng chán ăn tâm lý như thế nào? - Một số phương pháp để điều trị chứng chán ăn tâm lý bao gồm:

• Tăng cân: Bước điều trị đầu tiên cho người mắc chứng chán ăn tâm lý là tập trung vào việc lấy lại trọng lượng bình thường. Các bác sĩ dinh dưỡng sẽ đưa ra thực đơn giúp bạn tăng cân từ từ, an toàn và phù hợp với sức khỏe của bạn

• Biện pháp tư vấn tâm lý: Rất nhiều các biện pháp tư vấn tâm lý được đưa ra (trò chuyện trực tiếp với người bệnh, trò chuyện với gia đình người bệnh hoặc trò chuyện theo một số nhóm nhỏ) để giúp người bệnh chia sẻ những suy nghĩ, cảm giác, lo lắng và sợ hãi của họ

• Sử dụng thuốc thường không được dùng để điều trị chứng chán ăn tâm lý.

Một số người bệnh có thể tự điều trị tại nhà nhưng với những trường hợp nguy hiểm khác thì đòi hỏi phải điều trị tại bệnh viện. Để điều trị chứng chán ăn tâm lý đòi hỏi phải kiên trì, quyết tâm và mất khá nhiều thời gian.

Sau khi điều trị, người bệnh nên làm gì? - Rất nhiều người mắc chứng rối loạn tâm lý đã điều trị thành công, tuy nhiên cũng có khá nhiều trường hợp thất bại, các triệu chứng của bệnh quay lại và họ tiếp tục bị giảm cân.

Để giúp hạn chế tình trạng các triệu chứng bệnh quay trở lại, bạn cần phải đặc biệt tuân thủ liệu pháp điều trị và thường xuyên đến gặp các chuyên gia tâm lý. Khi các triệu chứng bắt đầu quay trở lại, bạn cần chia sẻ với gia đình và các bác sĩ ngay lập tức để nhận được sự giúp đỡ từ phía gia đình và các chuyên gia.     

(Biên dịch: Đào Thị Nhung - Cử nhân điều dưỡng tiên tiến K1 - ĐH Y Hà Nội)