Cúm gia cầm

Có rất nhiều loại hay chủng khác nhau của cúm gia cầm. Có một dòng cúm gia cầm gọi là “H5N1” xảy ra ở các vùng thuộc Châu Á, Trung Đông và Châu Phi. Đầu năm 2014, có một trường hợp mắc H5N1 ở Canada sau khi từ Trung Quốc trở về. Cuối năm 2014, đầu năm 2015, cúm gia cầm đã lan rộng ở Ai Cập. Hơn 780 người được phát hiện mắc H5N1 kể từ năm 2003, và khoảng 55% trong số này đã tử vong.

Vào tháng 3 và tháng 4 năm 2013, các chuyên gia phát hiện thêm một chủng cúm gia cầm mới lây cho người tại Trung Quốc, gọi là ‘H7N9’. Các ca mắc cũng được phát hiện tại Đài Loan, Hồng Kông, Malaysia và Canada. Trường hợp tại Malaysia là một người từ Trung Quốc trở về Malaysia sau khi bị ốm. Hai trường hợp ở Canada là những người sau khi đi du lịch Trung Quốc về. Đến đầu năm 2015, hơn 570 người đã mắc phải chúng cúm mới này, một số người đã tử vong.

Rất nhiều người mắc cúm gia cầm đã tiếp xúc với những con chim ốm hoặc chết một vài tuân trước khi bị bệnh. Các chuyên gia cho rằng những người mắc cúm gia cầm thường bị lây từ những con chim ốm này. Nhưng nếu loại virus gây ra cúm gia cầm thay đổi hoặc biến đổi, nó có thể có khả năng lây từ người sang người. Thực tế, các chủng cúm gia cầm mới vẫn tiếp tục nổi lên.

Các triệu chứng phổ biến của cúm gia cầm là gì? --- Các triệu chứng thông thường sẽ khác nhau với các chủng cúm gia cầm khác nhau. Tuy nhiên, tất cả đều có các biểu hiện sau:

• Sốt (trên 37.80C)

• Ho

• Khó thở

Các biểu hiện khác bao gồm:

• Tiêu chảy

• Đau đầu hoặc đau người

• Cảm thấy hoang mang

• Đau họng

• Chảy nước mũi

Cúm gia cầm có nguy hiểm không? --- Câu trả lời là Có, cúm gia cầm có thể rất nguy hiểm. Nó có thể gây ra tình trạng bệnh nghiêm trọng. Hơn một nửa người mắc cúm H5N1 đã tử vong. Khoảng 4/10 người mắc H7N9 đã tử vong. Những người mắc cúm gia cầm có nhiều khả năng ốm nặng và nguy cơ tử vong cao hơn người mắc cúm thông thường.

Các chuyên gia cho rằng một số người có thể đã bị phơi nhiễm với virus cúm gia cầm và chỉ có các biểu hiện nhẹ, hoặc thậm chí không có biểu hiện. Do đó, có thể có nhiều người mắc cúm gia cầm hơn chúng ta nghĩ.

Làm sao để bảo vệ bản thân khỏi cúm gia cầm?

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước hoặc cồn sát khuẩn nhanh

• Tránh tiếp xúc với người hoặc động vật mắc bệnh.

• Tránh tiếp xúc với gà hoặc các loại chim ở các nước đang có dịch cúm gia cầm. Bao gồm cả các chợ bán chim sống.

Tôi nên làm gì nếu có các triệu chứng của cúm gia cầm? --- Hãy báo ngay cho các bác sỹ biết nếu bạn có tiếp xúc với chim ốm hoặc chết, hoặc vừa trở về từ một quốc gia có các ca nhiễm cúm gia cầm. Không nên rời nhà nếu nhân viên y tế chưa cho phép. Rất nhiều người mắc cúm gia cầm cần phải nhập viện.

Nếu bạn ở nhà, hãy nghỉ ngơi và uống nhiều nước. Bạn có thể dùng Acetaminophen (Tylenol) để hạ sốt và giảm đau.

Không dùng Aspirin hoặc các thuốc có chứa Aspirin cho trẻ dưới 18 tuổi, bởi nó có thể gây nên một số vấn đề nghiêm trọng như Hội chứng Reve.

Hãy đưa trẻ đến gặp bác sỹ nếu trẻ có các triệu chứng:

• Bắt đầu thở nhanh hoặc khó thở

• Da, niêm mạc chuyển dần sang xanh hoặc tím

• Không uống đủ nước

• Li bì

• Đã điều trị khỏi sau mắc cúm nhưng sau đó lại bị lại với các triệu chứng sốt hoặc ho

• Sốt kèm phát ban

Nếu bạn nghi mắc cúm gia cầm và đến viện để kiểm tra, hay nói ngay với bác sỹ lý do bạn đến viện. Bởi nhân viên y tế có thể sẽ yêu cầu bạn phải đeo khẩu trang để tránh lây lan virus cúm cho những người xung quanh.

Cúm gia cầm có thể được điều trị không? --- Có, những người mắc cúm gia cầm thường được điều trị bằng các thuốc kháng virus. Những thuốc này có thể giúp người bệnh tránh được các vấn đề nghiêm trọng do cúm gia cầm. Kháng sinh không có tác dụng trong trường hợp này.

Nếu tôi đang mang thai thì sao? --- Bất kỳ loại cúm nào cũng rất nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai. Nên nếu bạn đang mang thai, việc tiêm vaccine phòng cúm theo mùa là rất quan trọng. Bạn cũng nên tránh chăm sóc bất kỳ người nào mắc cúm để tránh bị lây bệnh.

Hãy gọi ngay cho bác sỹ nếu:

• Bạn ở gần người mắc cúm

• Bạn  nghĩ có thể bạn đã mắc cúm. Với phụ nữ có thai, các triệu chứng của cúm sẽ nặng hơn và diễn biến nhanh hơn. Thậm chí cúm có thể gây nên khỏ thở hoặc tử vong cho mẹ hoặc thai nhi. Đó là lý do tại sao việc báo cho bác sỹ sớm ngay khi có bất kỳ triệu chứng nào của cúm là rất quan trọng.

(Biên dịch: Dương Thùy Linh – Cử nhân điều dưỡng tiên tiến K1 – ĐH Y Hà Nội)