Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị bệnh suy thận cấp
Suy thận cấp là gì?
Suy thận cấp là tình trạng giảm chức năng thận đột ngột. Bình thường, thận có chức năng lọc máu, loại bỏ các chất thải, nước và muối thừa (hình 1).
Nguyên nhân của suy thận cấp ?
Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến suy thận cấp. Suy thận cấp có thể xảy ra khi:
Giảm lưu lượng máu tới thận. Có nhiều lý do khác nhau có thể dẫn tới việc này. Ví dụ, trong trường hợp suy tim, trái tim không bơm đủ máu tới thận.
Một số nguyên nhân khiến thận bị hư hại như nhiễm khuẩn, ung thư, một vài loại thuốc, và một số bệnh lý tự miễn. Trong một tình trạng bệnh lý tự miễn, hệ thống chống lại nhiễm khuẩn bên trong cơ thể người bệnh tự tấn công chính cơ thể của họ.
Đường dẫn nước tiểu ra khỏi cơ thể bị chặn do một số nguyên nhân như phì đại tuyến tiền liêt (ở nam) và ung thư.
Các biểu hiện của suy thận cấp là gì?
Nhiều người ban đầu không có bất kỳ triệu chứng nào. Họ chỉ biết mình bị suy thận cấp sau khi làm các xét nghiệm máu tại bệnh viện vì một lý do nào khác.
Người bệnh có thể có các triệu chứng, bao gồm:
Tiểu ít, hoặc không đi tiểu được
Có máu trong nước tiểu, hoặc nước tiểu có màu đỏ hoặc nâu
Phù, đặc biêt là ở vùng đùi hoặc ngón chân
Nôn, hoặc không có cảm giác đói
Cảm giác mệt mỏi, hoặc dễ bị mệt mỏi
Hành xử khác lạ
Động kinh – Động kinh là tình trạng sóng của các hoạt động điên bất thường trong não. Chúng có thể khiến người bệnh bất tỉnh, hay cử động hoặc cư xử một cách lạ lùng.
Tôi có nên báo cho bác sỹ hay điều dưỡng biết hay không ?
Hãy báo cho bác sĩ hay điều dưỡng biết nếu bạn có bất kì triệu chứng nào kể trên. Nếu bạn đã ở trong bệnh viện, hãy báo cho bác sỹ hoặc điều dưỡng biết nếu bạn có bất kì triệu chứng nào trong đó.
Có xét nghiệm nào để chẩn đoán suy thận cấp không ? – Có. Bác sỹ sẽ hỏi về các triệu chứng của bạn và tiến hành kiểm tra. Để đánh giá chức năng thận, bác sỹ thường làm các xét nghiệm máu và nước tiểu.
Hầu hết người bệnh sẽ đươc làm siêu âm để tìm sự tắc nghẽn trong hệ tiết niệu. Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh có thể giúp dựng nên một bức ảnh bên trong cơ thể.
Bác sỹ có thể thực hiện những xét nghiệm khác nhằm tìm kiếm nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy thận cấp của bạn. Chúng có thể bao gồm chụp X-quang hoặc các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác ở vùng bụng và thận.
Nếu những xét nghiệm này không lý giải được nguyên nhân gây nên tình trạng suy thận cấp của bạn, bác sỹ có thể tiến hành một thủ thuật gọi là sinh thiết. Khi thực hiện sinh thiết, các bác sỹ sẽ đưa một cây kim xuyên qua lưng vào trong thận và 1 mảnh mẫu tế bào nhỏ sẽ được lấy ra, sau đó 1 bác sỹ khác sẽ kiểm tra mẫu vật dưới kinh hiển vi.
Bệnh suy thận cấp được điều trị như thế nào?
Việc điều trị phu thuộc vào nguyên nhân gây suy thận cấp và mức độ suy thân.
Nếu tình trạng suy thận cấp của bạn có nguyên nhân bắt nguồn tư việc sử dụng thuốc, bác sỹ sẽ yêu cầu bạn ngưng sử dụng loại thuốc đó. Hơn nữa, với mục đích giúp thận được chữa khỏi, bác sỹ cũng sẽ kê cho bạn các loại thuốc được gọi là steroids.
Nếu tình trạng suy thận bắt nguồn từ những nguyên nhân khác mà có thể điều trị được, bác sỹ sẽ điều trị chúng. Ví dụ, các bác sỹ có thể điều trị tình trạng nhiễm khuẩn bằng kháng sinh.
Thường thì thận của người bệnh sẽ được chữa khỏi và làm việc bình thường trở lại. Tuy vậy phải mất từ hàng tuần cho tới hàng tháng để thận có thể bình phục hoàn toàn.
Cho đến khi thận có thể làm việc bình thường trở lại, bạn sẽ có thể cần điều trị để đảm bảo rằng cơ thể của bạn được cung cấp đủ lượng dịch, muối và các chất dinh dưỡng. Những phương pháp điều trị này bao gồm:
Thuốc
Thay đổi chế độ dinh dưỡng
Các phương pháp điều trị thay thế thận – Việc điều trị thay thế thận sẽ đảm nhiệm nhiệm vụ của thận cho đến khi chúng được chữa khỏi. Các phương pháp điều trị thay thế thận bao gồm:
Lọc máu – Lọc máu là phương pháp dùng máy móc đảm nhiệm thay nhiệm vụ của thận. Máy sẽ bơm máu ra khỏi cơ thể, lọc chúng và sau đó đưa máu trở lai vào cơ thể (hình 2). Bệnh nhân thường được lọc máu ít nhất 3 lần 1 tuần.
Lọc màng bụng – Lọc màng bụng là phương pháp mà người bệnh có thể thực hiện tại nhà hằng ngày. Nó bao gồm đường ống đưa một dung dịch đặc biệt vào bên trong bụng. Dung dịch này sẽ lấy đi chất thải, nước và muối dư thừa ra khỏi máu. Dung dịch đã qua sử dụng sau đó sẽ được dẫn ra ngoài bụng (hình3).
Phạm Thị Thuận
Cử nhân tiên tiến - Trường Đại học Y Hà Nội