Những điều cần lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân ALZHEIMER

Bệnh nhân cũng sẽ thường gặp sai lầm khi quản lý tài chính. Bạn nên thường xuyên kiểm tra liệu bệnh nhân có những quyết định đúng đắn khi tự quản lý tài sản của mình hay không.

Đến một thời điểm nào đó, việc lái xe sẽ trỏe nên nguy hiểm với bệnh nhân. Nếu hiện tại, bệnh nhân vẫn có thể lái xe được thì gia đình cũng nên hỏi ý kiến bác sĩ là khi nào bệnh nhân không nên tự lái xe nữa bởi điều này phụ thuộc vào tình trạng của từng người.

Làm thế nào để tránh những nguy hiểm trong nhà bệnh nhân?

Bệnh tình sẽ ảnh hưởng tới ý thức và tư duy của bệnh nhân, nên bệnh nhân có thể gặp nguy hiểm ngay khi ở nhà. Sau đây là một vài lời khuyên bạn có thể làm để ngôi nhà mình trở nên an toàn hơn với người bệnh:

• Giữ lối đi trong nhà gọn gang, loại bỏ các chướng ngại vật và thảm cũ để tránh vấp ngã
• Trong bồn tắm nên lắp đặt tay vịn và sử dụng thảm lau chân chống trượt
• Cất kĩ những đồ vật nguy hiểm như diêm hay thuốc trong tủ. Tủ bếp cũng nên được khóa lại cẩn thận

Cần làm gì để người bệnh không đi lang thang hay lạc đường?

Bệnh nhân Alzheimer có nguy cơ lạc đường rất cao do trí nhớ bị ảnh hưởng. Vì vậy, để giảm nguy cơ này người nhà bệnh nhân nên:

• Khóa cửa ngoài, khi đã bắt đầu lú lẫn, không để bệnh nhân tự mở cửa
• Bạn có thể ghi tất cả thông tin của bệnh nhân lên một cái thẻ hoặc tờ giấy và để bệnh nhân giữ nó mọi lúc mọi nơi phòng trừ trường hợp đi lạc
• Nếu có thế, hãy lắp đặt hệ thống camera trong nhà để có thể để mắt tới bệnh nhân thường xuyên.

Làm thế nào để giúp bệnh nhân thực hiện công việc hàng ngày dễ dàng hơn?

• Giúp bệnh nhân lên kế hoạch cho các lịch hẹn, những chuyến thăm viếng hay các hoạt động khác. Khuyến khích bệnh nhân thực hiện kế hoạch đó vào lúc tình trạng bệnh diễn biến tốt nhất
• Khuyến khích bệnh nhân làm những công việc mà họ thích
• Dành nhiều thời gian nhất có thể để nhắc nhở hay giúp bệnh nhân ghi nhớ nơi định tới
• Hình thành thói quen cho bệnh nhân, tránh đến những nơi lạ hay quá đông đúc
• Khi nói chuyện, cố gắng sử dụng từ ngữ đơn giản, câu ngắn, chỉ sử dụng câu khẳng định (ví dụ: mẹ ở trong nhà nhé!) và không sử dụng câu phủ định (ví dụ: mẹ đừng ra ngoài nhé!), giữ giọng nói bình tĩnh tuy nhiên không nên nói vơi bệnh nhân như với trẻ con. Nếu cần chỉ hướng thì chỉ đưa ra một hướng trong một thời điểm
• Không nên đưa ra quá nhiều lựa chọn cho bệnh nhân. Chẳng hạn như đưa ra hai lựa chọn cho bữa trưa
• Mua cho bệnh nhân quần áo, giày dép dễ mặc vào và cởi ra
• Hãy nhớ rằng việc tranh luận với bệnh nhân không làm tình trạng trở nên tốt hơn. Khi bệnh nhân trở nên cáu gắt với việc gì đó, hãy cố gắng làm bệnh nhân tập trung sang một việc khác

Làm thế nào để tránh tai nạn với phân và nước tiểu của bệnh nhân?

Như đã trình bày ở trên, bệnh nhân Alzheimer có thể bài tiết không tự chủ. Để phòng tránh điều này cứ sau vài giờ, nên chủ động cho bệnh nhân đi vệ sinh một lần và tránh cho bệnh nhân uống nước trước khi đi ngủ.

Nếu bệnh nhân không chịu ăn thì phải làm gì?

Chia nhỏ thành nhiều bữa trong ngày, xay nhuyễn hay thái nhỏ thức ăn để bệnh nhân dễ nuốt. Cho bệnh nhân uống thức uống giàu năng lượng và protein

Tôi có thể làm gì để giúp người bệnh ngủ buổi tối tốt hơn?

Không cho bệnh nhân ngủ vào ban ngày. Đảm bảo bệnh nhân luyện tập thể dục thể thao đầy đủ vào ban ngày (tránh thời điểm trước khi đi ngủ). Có thể để bệnh nhân ngủ muộn hơn bình thường

Phải làm gì khi thói quen của bệnh nhân thay đổi đột ngột?

Khi đó, bạn cần tới sự trợ giúp của nhân viên y tế. tình trạng này có thể do người bệnh bị nhiễm trùng.  Vì sự nhiễm trùng làm cho các triệu chứng của bệnh Alzheimer trở nên tồi tệ hơn. Đừng trì hoãn yêu cầu sự giúp đỡ từ bác sĩ trong trường hợp này cũng như bất cứ khi nào bệnh nhân bị thương!

Một cách khác là gia đình bạn cũng có thể thuê người giúp việc để chăm sóc bệnh nhân. Giúp bạn tắm, thay đồ hay cho bệnh nhân ăn. Bạn cũng có thể sử dụng dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp khi các thành viên trong gia đình đi làm vào ban ngày. Hay nhờ sự giúp đỡ từ những tổ chức giúp đỡ người nhà bệnh nhân Alzheimer.

Tạ Ngọc Đan Trang

Cử nhân điều dưỡng chương trình tiên tiến, Đại học Y Hà Nội