Triệu chứng bệnh cảm cúm và cách phòng tránh

Cúm

Cúm là một tình trạng nhiễm trùng gây ra sốt, đau người và các triệu chứng khác. Có rất nhiều loại cúm khác nhau, như cúm mùa, đại dịch cúm H1N1 năm 2009-2010 (gọi là cúm lợn) và cúm chim. Tất cả các loại cúm đó đều do vi-rút gây ra.

Đại dịch cúm là một dòng cúm mới lây lan tới nhiều người ở nhiều nơi trên thế giới. Các dòng cúm mới trong đại dịch thường gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn là các vi-rút cúm mùa (loại ảnh hưởng đến một số người hằng năm). Đại dịch cúm gần đây nhất xảy ra vào năm 2009-2010 do cúm H1N1 hay còn gọi là cúm lợn gây ra. Trong quá khứ, đại dịch cúm xảy ra bởi các dòng cúm khác nhau như dòng cúm chim (dạng cúm nghiêm trọng gây ra bởi một dòng vi-rút cúm gây nhiễm trùng ở chim đầu tiên).

Các triệu chứng phổ biến của cúm bao gồm:

• Sốt (nhiệt độ cơ thể cao hơn 37.8ºC)
• Ho
• Đau đầu hoặc đau người.

Viêm họng và chảy mũi là các triệu chứng ít phổ biến hơn.

Cúm có diễn biến khác nhau, có thể rất nhẹ hoặc rất nặng. Hầu hết mọi người mắc cúm đều tự khỏi mà không có vấn đề gì kéo dài. Có những người mắc cúm cần đến bệnh viện, thậm chí có những người có thể chết vì cúm. Do cúm có thể gây ra viêm phổi nghiêm trọng. Đó là lý do khỏi cúm từ những triệu chứng ban đầu là vô cùng quan trọng.

Có rất nhiều xét nghiệm cho cúm. Trong hầu hết các trường hợp, dựa vào các triệu chứng bác sỹ có thể xác định được là cúm mà không cần chỉ định xét nghiệm. Trong một số trường hợp hiếm gặp, nếu bạn có các nguy cơ sức khỏe khác do cúm gây ra, bác sỹ sẽ chỉ định xét nghiệm.

Để bảo vệ cơ thể bạn khỏi cúm, bạn có thể:

• Rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước, hoặc sử dụng nước rửa tay có cồn.
• Đứng xa những người đang bị ốm
• Tiêm chủng vắc xin cúm hằng năm. Đối với những người trên 65 tuổi, các chuyên gia khuyến cáo dùng mũi tiêm chủng cúm liều cao nếu có thể vì liều cao hoạt động tốt hơn liều tiêu chuẩn. Đối với những trẻ từ 2-8 tuổi khỏe mạnh, các chuyên gia khuyên dùng vắc xin xịt mũi thay vì các liều tiêm chủng nếu có thể.

Nếu bạn nghĩ mình bị cúm, hãy ở nhà và nghỉ ngơi, đồng thời uống nhiều nước. Bạn có thể dùng Acetaminophen (Tên nhãn hiệu: Tylenol) để giảm sốt và giảm đau.

Không dùng Aspirin hoặc các thuốc chứa Aspirin với trẻ dưới 18 tuổi vì có thể gây ra hội chứng Reye rát nghiêm trọng.

Hầu hết những người bị cúm đều tốt hơn trong 1-2 tuần, nhưng nên gọi cho bác sỹ khi:

• Khó thở hoặc thở nhanh
• Cảm thấy đau ngực, tức ngực, đau bụng, tức vùng bụng
• Đột ngột chóng mặt
• Cảm thấy mơ hồ
• Nôn nhiều

Đưa trẻ đến gặp bác sỹ nếu:

• Bắt đầu thở nhanh hoặc khó thở
• Da chuyển sang tím tái
• Không uống đủ nước
• Không thức giấc hoặc không trả lời, phản ứng lại.
• Tiến triển tốt khi bị cúm, nhưng ngay lập tức bị ốm trở lại với ho hoặc sốt.
• Sốt kèm ban đỏ.

Nếu bạn đến phòng khám hoặc bệnh viện không hẹn trước, hãy báo ai đó ngay lập tức lý do bạn đến. Các nhân viên y tế sẽ yêu cầu bạn đeo khẩu trang hoặc chờ ở khu vực nào đó nhằm tránh lây lan nhiễm trùng.

Bạn nêu ở nhà trong khi bạn bị ốm do cúm dù bạn có gặp bác sỹ hay không. Không đi làm hoặc đến trường cho đến khi hết sốt ít nhất 24 giờ mà ko dùng thuốc hạ sốt như acetaminophen. Nếu bạn làm việc trong bệnh viện, bạn cần ở nhà lâu hơn cho đến khi hết ho. Nhớ rằng, luôn che miệng và mũi bằng khủy tay khi ho hoặc hắt hơi.

Cúm có thể điều trị được, những người bị cúm có thể dùng thuốc diệt vi-rút, giúp họ tránh các vấn đề sức khỏe gây ra bởi cúm. Không phải mỗi các nhân bị cúm cần dùng thuốc diệt vi-rút. Bác sỹ sẽ quyết định bạn cần dùng thuốc diệt vi-rút hay không. Và hãy lưu ý rằng, thuốc kháng sinh không có hiệu quả đối với cúm.

Cúm có thể rất nguy hiểm đối với phụ nữ có thai. Nếu bạn mang thai, việc tiêm phòng cúm là vô cùng quan trọng. Bạn nên tránh việc chăm sóc những người bị cúm và hãy gọi trao đổi với bác sỹ ngay lập tức nếu:

• Bạn ở gần ai đó bị cúm.
• Bạn nghĩ mình bị ốm do cúm, ở phụ nữ có thai các triệu chứng của cúm có thể diễn biến xấu một cách nhanh chóng. Cúm thậm chí gây khó thở, dẫn tới từ vong cho người mẹ hoặc đứa trẻ. Đó là lý do tại sao bạn nên trao đổi với bác sỹ càng sớm càng tốt khi chú ý thấy các dấu hiệu ở trên. Là một phụ nữ mang thai, bạn có thể vần thuốc diệt vi-rút.

Cấn Thị Hoa – Cử nhân điều dưỡng tiên tiến khóa 1
Đại học Y Hà Nội.