Vacxin cúm

Bài viết này sẽ chia sẻ những thông tin về các loại vacxin phòng bệnh cúm theo mùa. 

Những đối tượng nào nên sử dụng vacxin cúm và khi nào? Tất cả các đối tượng từ 6 tháng tuổi trở lên nên dùng vacxin cúm hàng năm. Vacxin là đặc biệt quan trọng đối với một số đối tượng có nguy cơ cao.

Thời gian tốt nhất để tiêm vacxin cúm là trước khi mùa đông bắt đầu. Ở Mỹ, thời điểm thích hợp nhất là vào tháng mười. Ở những nước phía nam mùa đông vào tháng bảy và tháng tám, thì thời điểm thích hợp để tiêm vacxin cúm là vào tháng năm. Không quan trọng là bạn đang ở đâu, mà điều quan trọng nhất là bạn nên tiêm phòng vacxin cúm trước khi nó xảy ra ở vùng đó. Tùy thuộc vào số liều mà bạn đã tiêm, trẻ em từ 6 tháng đến 8 tuổi cần 2 liều vacxin để có được hiệu quả tốt nhất.

Tại sao tôi lại nên tiêm phòng vacxin cúm? Tiêm phòng vacxin sẽ giúp bạn phòng được bệnh cúm. Hơn nữa, tiêm phòng vacxin cũng có thể bảo vệ những người xung quanh bạn khỏi lây nhiễm. Nếu bạn đã tiêm phòng rồi mà vẫn bị cúm thì vacxin cũng có thể giúp bạn không bị ốm nặng hoặc thậm chí là chết.

Có một số năm vacxin cúm hiệu quả hơn những năm khác. Đó là vì những nhà sản xuất vacxin không thể dự đoán chính xác được sự thay đổi của virus cúm qua từng năm.

Một số người nghĩ vacxin cúm không có tác dụng, vì họ biết có những người đã tiêm vacxin và vẫn bị nhiễm bệnh. Nhưng điều đó không có nghĩa là vacxin cúm không có tác dụng. Vì nhiều người bị ốm sau khi tiêm vacxin cúm không thực sự là họ bị cúm, mà họ bị cảm lạnh gây ra bởi một loại virus không liên quan đến virus cúm, do đó mà vacxin cúm không thể giúp họ phòng được bệnh đó.

Thậm chí là trong nhiều năm khi vacxin cúm ít hiệu quả hơn, nó vẫn có thể giúp phòng bệnh cúm cho một số trường hợp và cũng giúp phòng bệnh trở nên nặng hơn cũng như sự bùng nổ của bệnh cúm.

Có nhiều loại vacxin cúm khác nhau phải không? Đúng vậy. Vacxin cúm có nhiều loại khác nhau như:

•        Tiêm bắp (thường tiêm vào vùng cơ của cánh tay)

•        Tiêm dưới da

•        Xịt mũi

Nếu bạn từ 65 tuổi trở lên, bạn chỉ nên dùng vacxin đường tiêm bắp. Hãy hỏi bác sĩ về vacxin liều cao, nếu có. Vì ở người cao tuổi, vacxin liều cao hoạt động tốt hơn vacxin liều tiêu chuẩn một chút, mặc dù cả hai đều hiệu quả.

Đối với trẻ em từ 2 đến 8 tuổi, các nhà chuyên môn khuyên dùng vacxin dưới dạng xịt mũi thay vì đường tiêm, nếu có thể. Tuy nhiên, vacxin đường tiêm cũng hoạt động rất hiệu quả.

Những tác dụng phụ mà vacxin cúm gây ra là gì? Thông thường vacxin cúm không gây ra tác dụng phụ. Nếu có thì có thể bao gồm:

•        Đỏ, sưng tấy nhẹ ở vị trí tiêm (nếu bạn dùng vacxin đường tiêm)

•        Sốt nhẹ

•        Ngứa nhẹ

•        Đau đầu hoặc đau người

Vacxin đôi khi cũng gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng hơn như dị ứng nặng, nhưng rất hiếm.

Vacxin cúm có gây ra bệnh cúm không? Không. Vacxin cúm không gây ra bệnh cúm. Đôi khi người ta cảm thấy ốm yếu sau khi dùng vacxin, nhưng đó là do người đó đang bắt đầu bị cúm hoặc một bệnh khác do virus gây ra trước khi họ được tiêm vacxin.

Vacxin cúm có gây bệnh tự kỷ không? Không. Sau nhiều nghiên cứu cẩn thận, các nhà khoa học không tìm ra được bất kỳ mối liên hệ nào giữa vacxin cúm với bệnh tự kỷ. Nhiều năm trước, có một nghiên cứu đã báo cáo rằng có một mối tương quan giữa vacxin cúm và bệnh tự kỷ. Nhưng nghiên cứu đó đã được chứng minh là sai và đã phải rút lại kết luận đó.

Nếu tôi đang mang thai thì sao? Nếu bạn đang mang thai thì việc tiêm vacxin cúm là rất quan trọng. Vì ở phụ nữ có thai, các triệu chứng của bệnh cúm nặng lên rất nhanh và có thể gây nguy hiểm. Bệnh cúm thậm chí còn có thể gây ra chết mẹ hoặc thai nhi. Đó là lý do tại sao nếu bạn đang mang thai hoặc có ý định mang thai thì bạn nên tiêm phòng vacxin trong  mùa cúm.

Nếu tôi bị dị ứng với trứng thì sao? Nếu bạn bị dị ứng với trứng thì bạn vẫn nên tiêm phòng vacxin cúm. Những người bị dị ứng nặng với trứng đôi khi có những phản ứng xấu đối với một số loại vacxin cúm. Nhưng những người bị dị ứng nhẹ thường vẫn có thể dùng vacxin làm từ trứng virus. Hơn nữa, hiện nay có những loại vacxin cúm không chứa trứng, có thể sử dụng cho đối tượng từ  18 đến 49 tuổi. Nếu bạn bị dị ứng với trứng hãy nói với bác sĩ hoặc điều dưỡng, để họ có thể chọn cho bạn loại vacxin an toàn nhất và sau khi tiêm bạn cũng phải chú ý đến cơ thể mình để biết chắc rằng không có các phản ứng xấu xảy ra.

Tôi có thể làm gì khác để phòng bệnh cúm? Ngoài việc dùng vacxin cúm hàng năm, bạn có thể:

•        Rửa tay thường xuyên với nước và xà phòng, hoặc sát trùng tay với cồn

•        Tránh tiếp xúc với những người bị cúm mà bạn biết

Nếu bạn đã phơi nhiễm với bệnh cúm, các loại thuốc kháng virus có thể giúp bảo vệ bạn khỏi bệnh cúm, nhưng những thuốc này không phải là phù hợp với tất cả mọi người. Ngoài ra, các thuốc kháng virus chỉ có tác dụng nếu như bạn bắt đầu dùng ngay sau khi phơi nhiễm hoặc ngay sau khi bắt đầu có các biểu hiện của bệnh.

Để bảo vệ người khác bạn cũng nên:

•        Ở nhà nếu như bạn bị cúm. Không đi đến nơi làm việc hoặc trường học cho đến khi bạn hết sốt ít nhất 24 giờ mà không cần phải dùng thuốc hạ sốt như Tylenol. Nếu bạn làm việc trong môi trường y tế và phải tiếp xúc với bệnh nhân thì bạn nên ở nhà lâu hơn nếu bạn vẫn còn ho.

•        Che miệng và mũi bằng khuỷu tay khi ho hoặc hắt xì

(Biên dịch: Ngô Thị Thủy – Cử nhân điều dưỡng tiên tiến K1 – ĐH Y Hà Nội)